(tekst en foto's Niek Teune)
KAMPEN – Weever B.V., Diertotaal.nl en Tuinderij Vahl. Drie verschillende familiebedrijven uit Kampen die elkaar vinden in het hechten van waarde aan circulariteit en duurzaamheid. Elk op hun eigen manier waren zij de afgelopen jaren betrokken bij innovatieve projecten. “Op deze manier draag je bij aan het behoud van deze wereld.”
Weever Sloopwerken
Met zijn handen in zijn zakken loopt Bart Weever, directeur van Weever Sloopwerken, door Slot Roggebot op Landgoed Roggebotstaete. Hij wijst naar het plafond. “Je kunt goed zien dat deze houten spanten eerder gebruikt zijn. In het dak van de inmiddels gesloopte Hanzeschool.” Inderdaad, er is kleurverschil te zien tussen de verschillende spanten. Weever vervolgt: “Slot Roggebot wordt volledig circulair en ecologisch gebouwd. Wij maken ons sterk voor een groene toekomst door in te zetten op circulair bouwen en slopen. Die twee ambities werden bij dit project bij elkaar gebracht”, aldus Weever.
Bart Weever, directeur van Weever Sloopwerken, in Slot Roggebot.
Weever B.V. is een familiebedrijf waar ondertussen de vierde generatie aan het roer staat. Volgens Bart Weever is duurzaamheid een belangrijke pijler voor de onderneming. “Onze bedrijven zijn niet alleen energieneutraal, ook circulariteit is een belangrijk onderdeel van het proces geworden. Circulair bouwen kan door bijvoorbeeld sloopmaterialen direct weer te gebruiken bij onze bouwprojecten, voor zover dat kan en mag.” Deze mogelijkheid deed zich voor bij de bouw van Slot Roggebot. “Men had de ambitie om met gebruikte materialen een pand te bouwen. Wij vonden het een mooi initiatief”, zegt Weever. Toen in mei 2016 de Hanzeschool gesloopt werd, gingen meerdere vrachtwagens met sloophout naar Slot Roggebot toe. “Het casco is voor een groot gedeelte van dit hout gemaakt.”
Slot Roggebot is volledig biologisch afbreekbaar en daarmee zeer toekomstbestendig. “Het is echt een circulair gebouw. In de bouwsector wordt echter over het algemeen nog lineair gebouwd, waarbij slechts een deel van de grondstoffen gerecycled wordt. Het doel moet zijn om grondstoffen van de aarde zo lang mogelijk te blijven hergebruiken, zodat er steeds minder behoefte komt aan nieuwe grondstoffen”. In Nederland wordt stukje bij beetje gepoogd de circulaire economie een kans te geven. “De markt moet zich daarin nog verder ontwikkelen. Toekomstbestendig bouwen, daar gaat het om”, aldus Weever.
Diertotaal.nl
Een toekomstbestendig gebouw, dat was ook de opdracht aan Weever B.V. met betrekking tot de nieuwe dierenspeciaalzaak van Diertotaal.nl. Per juli 2018 zijn Jan Rein, Albert, Jan en Gert Jan Boer gevestigd aan de Ambachtsstraat. Het feit dat Diertotaal.nl nu de enige Nederlandse energieneutrale dierenspeciaalzaak met een groencertificaat van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) is, daar is Jan Rein Boer trots op. “Toen we aan dit project begonnen, waren we niet direct van plan om een energieneutrale dierenspeciaalzaak te worden. De actualiteit heeft ons ingehaald. Het is een forse investering, maar in de loop van de tijd is een ondernemer goedkoper uit. Daarnaast draag je op deze manier bij aan het behoud van deze wereld.”
Om een groencertificaat van de RVO te krijgen, moest Diertotaal.nl aan een aantal eisen voldoen. Zo mag er geen gasaansluiting meer zijn, maar moet het pand verwarmd worden door middel van lucht- of aardwarmte. “Wij hebben drie aardwarmtepompen, die verbonden zijn aan dertien aardwarmtebronnen. Deze bronnen gaan elk 150 meter de grond in”, zegt Boer. Daarnaast moet het pand, gebouwd met FSC-hout, aan een bepaalde isolatiewaarde voldoen. Er mag alleen ledverlichting gebruikt worden; in het geval van Diertotaal.nl gaat het om 330 lampen. Ook vormen zonnepanelen op het dak een vereiste, net als de warmteterugwinningsinstallatie. Dat alles moet gefinancierd worden met een ‘groene financiering’. “Uiteindelijk zijn wij niet alleen energieneutraal, wij houden zelfs over. Zodoende zijn wij een groene energieleverancier geworden”, aldus Boer.
Jan Rein Boer is in het bijzonder content met de aquariumafdeling van Diertotaal.nl. “Wij hebben een prachtige innovatie kunnen doen. In de klassieke situatie werd het water met elektrische verwarmingselementen verwarmd tot ongeveer 26 graden Celsius. Een mogelijke volgende stap die bij meerdere dierenwinkels is genomen, is een vloerverwarmingssysteem dat met gas verwarmd wordt.” Trots wijst hij op de installatie van Diertotaal.nl, achter de aquaria. “Wij hebben achter onze tropische vissen een buffervat met water, verwarmd door aardwarmte. Dit water stroomt onder de aquariums door. Een door aardwarmte verwarmde vloerverwarming, dat is uniek in Nederland.”
Tuinderij Vahl
Aardwarmte, daar kunnen ze bij Tuinderij Vahl in de Koekoekspolder ook over meepraten. “Eigenlijk moet je het over geothermie hebben, omdat wij water uit een diepte van 1800 meter boven laten komen om daar de warmte uit te halen”, zegt Kees Vahl in de kantine van het bedrijf aan de Hartogsweg. Waarom de keuze voor geothermie? “Wij zijn voortdurend op zoek naar mogelijkheden om het milieu zo min mogelijk te belasten. Aardgas is geen oplossing voor de lange termijn. Niemand zit te wachten op het verzakken van Groningen. Met geothermie weten wij waar wij de komende twintig jaar aan toe zijn”, stelt André Vahl. Kees vult aan: “We moeten ook aan de generaties na ons denken. Het is niet goed om de aarde uit te putten. Wij geloven in geothermie.”
Vlnr: Kees Vahl, Dries Vahl en André Vahl te midden van hun met aardwarmte geteelde komkommers.
Sinds 2012 worden de kassen van Tuinderij Vahl nagenoeg volledig verwarmd door aardwarmte. Vier tuinders maken op dit moment gebruik van de bron. “Eigenlijk is het niet zo moeilijk. Water van ruim 70 graden wordt vanaf een diepte van 1800 meter naar boven gepompt. Wij onttrekken de warmte van deze waterstroom en brengen het over naar een andere waterstroom. Deze waterstroom gaat direct de kas in. Het water uit de grond gaat weer terug de aarde in”, legt André Vahl uit.
Naast geothermie doet Vahl een beroep op duurzame energie die opgewekt wordt door de biomassacentrale aan de Verkavelingsweg. “Hier is in juli 2019 voor het eerst gestookt met ingekocht snoeiaval dat vrijkomt door bosonderhoud. Het is niet zo dat er zomaar bomen geveld worden om te verbranden in deze houtstookinstallatie”, zegt Kees Vahl. Het aantal draaiuren op jaarbasis is gemaximeerd. Tuinderij Vahl is het enige bedrijf in de Koekoekspolder dat van beide innovatieve energiebronnen gebruikmaakt.
In de toekomst gaat er mogelijk een uitbreiding plaatsvinden. “Het plan is om dit jaar een nieuwe bron te boren, omdat onze huidige bron al maximaal benut wordt. De verduurzaming van de Koekoek gaat door”, zegt André Vahl. Net als de verduurzaming van andere sectoren en ondernemingen in Kampen.