Op dit moment organiseert het wetenschappelijk instituut van het CDA door het hele land gesprekken en bijeenkomsten naar aanleiding van het in november 2019 verschenen startdocument “Zij aan zij”, waarin kritisch en constructief wordt gekeken naar waar het CDA op de lange termijn naar toe wil met Nederland.
Op maandag 27 januari bezocht ik een “Zij aan zij”- bijeenkomst in Zwolle en ik moet zeggen dat de koers die hierin door het CDA wordt uitgezet, mij zeer aanspreekt. In “Zij aan zij” wordt afstand genomen van het Angelsaksische en neo-liberale marktdenken dat vanaf de jaren tachtig de economie, de samenleving en de politiek heeft gedomineerd. Dit heeft geleid tot doorgeslagen individualisme, toenemende gevoelens van eenzaamheid en onbehagen, polarisatie tussen bevolkingsgroepen, globalisering en schaalvergroting in de economie en daaruit voortvloeiende aantasting van natuur, milieu en biodiversiteit. Het “Zij aan zij”- rapport bevat een eerste aanzet om nationaal en internationaal vanuit een gevoel van onderlinge verbinding en betrokkenheid, de crises op het gebied van de ecologie, de economie, de politiek en de samenleving het hoofd te bieden en de toekomst van onze samenleving vanuit een andere insteek gestalte te geven.
Hoe ziet die insteek er volgens het CDA uit? Deze wordt gezocht in de noodzaak een aantal verworvenheden los te laten die het neoliberale marktdenken ons heeft opgeleverd. Dat dit niet zonder slag of stoot gaat, wordt duidelijk uit de hevigheid van de discussies die hierover worden gevoerd. Wat gaat het overschakelen van een op grootschalige productie en export gebaseerde landbouw naar een meer duurzame, kleinschalige en biologische manier van voedselproductie ons kosten? Wegen kosten tegen opbrengsten op? Zijn wij bereid tot gedragsverandering op het moment dat wij met elkaar afspreken de maximumsnelheid op snelwegen te verlagen, ons realiseren dat het duurzamer is om ons voedsel zo dicht mogelijk in de buurt waarvan het wordt geproduceerd te consumeren en om anders dan door vervoer op basis van fossiele brandstoffen slurpende transportmiddelen tegemoet te komen aan onze behoefte om te reizen en te recreëren?
Hoe gaan wij om met de paradox dat wij enerzijds leven in een land waarvan de bevolking tot de meest gelukkige van de wereld behoort, maar waar anderzijds de eenzaamheid onder ouderen, de psychische klachten van jongeren en het hiermee samenhangende gebruik van psychofarmaca en alcohol en drugs leiden tot steeds verder uit de klauwen lopende kosten van de geestelijke gezondheidszorg?
Het CDA zoekt de antwoorden in een nieuwe gemeenschappelijkheid, in een verschuiving van ratrace naar relaties, van concurrentie naar verbinding en samenwerking, regelzucht naar burgerruimte en van winst naar waarden. Centraal daarbij staat de idee dat de mens niet alleen van waarde is vanwege zijn individuele prestaties en zijn bezit, maar tot zijn recht komt in een sociaal verband, een netwerk. Deze ideeën zijn in de vorm van een eerste aanzet uitgewerkt in het rapport ‘Zij-aan-zij’. Ook niet CDA-leden worden uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan de totstandkoming van de finale visie. Mag ik ook u uitnodigen om uw denkbeelden en ideeën hierover aan de CDA-fractie in Kampen kenbaar te maken?
