Raadspraat: Waarom we afscheid moeten nemen van Zwarte Piet

Zeven jaar geleden werd premier Rutte gevraagd wat hij van Zwart Piet vond. Hij was duidelijk: ‘De naam zegt het al, Zwarte Piet is zwart.’ Ik was het toen helemaal met hem eens. Het sinterklaasfeest vind ik een van de leukste momenten in het jaar. Toen onze kinderen klein waren: de spanning van de aankomst van de stoomboot en ‘s avonds de schoen zetten. En nu ze ouder zijn en zijn ingewijd in het geheim van Sinterklaas, samen pakjesavond vieren met gedichten om elkaar op te hak te nemen.

Vaak heb ik aan verwonderde buitenlandse collega’s Zwarte Piet proberen uit te leggen en vooral dat er niks racistisch achter zat. Maar ik weet ook nog hoe vroeger op de lagere school een donkere meneer langs het schoolplein fietste. Een klasgenoot riep de man na: ‘hé, Zwarte Piet!’ Lachen natuurlijk, ik ook. Maar het voelde toch een beetje raar. En ik ben het niet vergeten.

Toen de zwartepietendiscussie in Nederland echt uitbarstte ben ik geschrokken van de verhalen van donkere mensen. De verhalen van kinderen voor wie de aanloop naar de eerste week van december de vervelendste periode van het jaar is. Kinderen die in november en december als Zwarte Piet werden gepest. Allemaal met diep verdriet en het gevoel dat ze niet helemaal bij dit kinderfeest hoorden.

Luisteren

Het gesprek over Zwarte Piet in Nederland was best moeilijk de afgelopen jaren. Groepen die voor eigen politiek gewin de discussie probeerden te vergiftigen en te polariseren. Door mensen tegenover elkaar te zetten in plaats van naar elkaar te luisteren: ‘Zij pakken onze tradities af’.

Maar de traditie van Sinterklaas is ouder dan die van Zwarte Piet. In maar een klein deel van al die eeuwen sinterklaastraditie werd de Sint begeleid door Zwarte Piet. Dat die traditie weer eens gaat veranderen is niks bijzonders. Als je dan denkt aan het verdriet en gevoelens van buitensluiten of zelfs -dat moeten we ook onder ogen zien- soms expliciet racisme, dan moeten we die traditie veranderen. Zoveel verdriet past niet bij een kinderfeest. Dat moet anders, ook in Kampen.

Het geheim van Sinterklaas

De echte traditie is een feest dat je viert met elkaar, zonder mensen uit te sluiten. Dat is het echte geheim van Sinterklaas. Na zoveel jaren discussie mogen we onze ogen niet meer sluiten. Het sinterklaasfeest in Kampen moet veranderen.

Veel is nog onduidelijk over de manier waarop we in dit coronajaar Sinterklaas kunnen ontvangen. Ik roep iedereen op die betrokken is bij de ontvangst van Sinterklaas in de gemeente Kampen (scholen, winkeliersverenigingen en sponsoren) het is tijd voor actie: Neem afscheid van Zwarte Piet.