(door Maarten van Gemert)
KAMPEN - Tijdens de Internationale Hanzedagen in Kampen zullen Hanzeschepen uit Duitsland ons Hanzeschip vergezellen. Zoals de Kamper Kogge regelmatig acte de presence geeft in het buitenland, zo zal zij nu voor de oevers van onze Hanzestad geflankeerd worden door de Lisa von Lübeck en de Wissemara. Ook zullen beide Duitse Hanzesteden, waaruit de replica of reconstructie van historische schepen komen, een delegatie afvaardigen van toerisme- en gemeentevertegenwoordigers.
Kamper Kogge
Onlangs nog keerde de Kamper Kogge terug van Bremerhaven waar ze present was bij de SeeStadtFeste, te vergelijken met Sail. Een jaar geleden was de Kamper Kogge te gast in Lübeck bij het Hanzefestival. Daar lag ze gezusterlijk met de Lisa von Lübeck afgemeerd op de Trave aan de stadskade (tegenover de kade op de eerste foto). De scheepvaarders van de Lisa ontving onze bemanning toen hartelijk op haar schip voor gezamenlijk ontbijt en extra slaapplekken. Die rollen kunnen tijdens de Hanzedagen in Kampen niet omgedraaid worden aangezien de Lisa veel groter is evenals de Wissemara. Beide schepen zijn driemasters waar de Kamper Kogge een eenmaster is. De Lisa (en de Wissemara) is dan ook geen kogge maar een kraweel, een scheepsmodel dat opkwam in de latere Hanzetijd terwijl de kleinere kogges werden gebouwd in aanvang van de Hanzeperiode.
Poeler Kogge
De Lisa von Lübeck is een reconstructie die in 2004 te water is gegaan en gebouwd is op initiatief van Lisa Dräger (1920-2015). Deze Duitse onderneemster droomde er al sinds haar jeugd van. Zij pakte het project op in 1991 hoewel er nog geen vergelijkbaar scheepswrak gevonden was. In delen werd het bouwplan opgesteld. De Wissemara daarentegen is wel gebouwd aan de hand van een scheepswrak. Dat was in 1999 gevonden bij Insel Poel, een Duits eiland en gemeente, en vandaar dat de Wissemara ookwel ’Poeler Kogge’ wordt genoemd. In aanvang werd het scheepswrak gedateerd in de 14e eeuw maar later in de 18e eeuw en toen rees ook de twijfel of het wel een kogge betrof. In 2000 startte de bouw van authentiek schip aan de hand van het scheepswrak. In 2004 werd de Wissemara te water gelaten.
Toegankelijk
Vergelijkbaar met de Kamper Kogge zijn de Lisa en Wissemara in hun havens te bewonderen en kan men erop meevaren. De Lisa organiseert zeer regelmatig eigen tochten maar ook op verzoek voor groepen. De groep vrijwilligers, die de Lisa bemensen en in de vaart houden, bestaat uit een zeer divers gezelschap van zo’n 40 personen die jaarlijks alle benodigde kennis en vaardigheden oefenen. Op de foto van een paar weken geleden scheept een Duitse Facebookgroep in waarvan de leden elkaar daar voor het eerst fysiek troffen. Vanaf hun vaste ligplaats bij de kadekraan, tegenover de kade met historische bebouwing waar ze vorig jaar tijdens het Hanzefestival lag, voer de zes uur durende tocht van de Travemunde over de Oostzee, waarbij een oude zeerot vertelde over de in en over het water duidelijk zichtbare tekenen in het verleden van de grens met Oost- Duitsland waaraan Lübeck ooit grensde.
Hanzehoofdstad
In de Hanzeperiode vormde Lübeck min of meer de hoofdstad van het Hanzeverbond. In dat kader kan ze natuurlijk niet ontbreken op de Internationale Hanzedagen. Samen met zo’n honderd andere Hanzesteden zullen Lübeck en Wismar zich presenteren op de Hanzemarkt, die letterlijk en figuurlijk het centrum vormt van de Hanzedagen. Langs de hele Burgel zullen ze opgesteld staan en Wismar zal zich presenteren in de bocht van de Buitenkade en de IJsselkade, samen met andere Hanzesteden uit de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern. Lübeck en Wismar vaardigen zowel personen af van de toerismecentrales als van het gemeentebestuur, waaronder de burgemeesters Bernd Saxe en Thomas Beyer. De Lisa en de Wismar varen, los van elkaar, op 11 juni af om woensdag 14 juni af te meren naast de Kamper Kogge. Op de kopse kant van de Koggewerf, centrum van het Havenkwartier, wordt een speciale steiger aangelegd vanwege de diepgang van de twee bezoekende Hanzeschepen. Het lint van oude schepen op de IJssel, langs de IJsselkade benedenstrooms, waaronder natuurlijk onze Bruine Vloot, culmineert daarmee in het Havenkwartier met drie boegbeelden uit de Hanzetijd.
