(door Maarten van Gemert)
KAMPEN – In besloten kring heeft het Stedelijk Museum Kampen haar deuren weer geopend. Tegelijk werd de tentoonstelling ’AMMEHOELA! 75 jaar vrij zijn’ geïntroduceerd. Op afspraak is ieder lang weekeinde in het museum en de vroegere synagoge te beleven hoe de afgelopen 75 jaar vrijheid is beleefd.
Na de abrupte sluiting half maart om het coronavirus in te dammen, mogen culturele instellingen voorzichtig weer open gaan. Zo ook het Stedelijk Museum Kampen (SMK). In aansluiting op de ”intelligente lockdown” vond op Tweede Pinksterdag een ”intelligente heropening” plaats voor een select gezelschap. Wethouder Irma van der Sloot (Cultuur) en de nieuwe museumdirectrice Nynke van der Wal spraken een kort woordje waarna via een kunstig bewegwijzerde looproute, aangelegd door Jochem Rotteveel, het doorknippen van het lint bij de hoofdingang de heropening markeerde.
Blijdschap
Bij Van der Wal overheerste blijdschap zoals ze ook uitsprak tegenover de camera van Kamper Nieuws. In die stemming verkeerde ook Van der Sloot die besloot niet in haar ‘moedertaal’ Rotterdams te praten ofschoon Jochem Rotteveel daar ook vandaan komt. Deze ’visueel artiest’ was samen met heeft een lint van folie gemaakt dat door het museum slingert en de nieuwe looproute markeert.
Aan alles is gedacht om een bezoek aan het museum en de tentoonstelling ’coronaverantwoord’ te maken. Daarom moet bijvoorbeeld voor een bezoek nu gereserveerd worden via reserveringen@Kampen.nl. Van der Sloot refereerde kort aan de overheidsmaatregelen rondom de coronacrisis. Ze mist de democratische legitimatie en ze vindt het allemaal op het randje.
Ammehoela!
Velerlei activiteiten stonden dit jaar op de agenda om 75 jaar Bevrijding te vieren. Het SMK had op 29 maart de opening gepland van ’AMMEHOELA! 75 jaar vrij zijn’. Voorvechtster van vrouwenemancipatie en oud-politica Hedy d’Ancona zou de opening verrichten maar nu was de eer aan Jochem Rotteveel. In de hoofdlocatie van het SMK, het vroegere raadhuis van Kampen, heeft hij kleurige routes aangegeven. In de nevenlocatie van het SMK, de vroegere synagoge, is andere kunst van hem te bewonderen, deels ter plekke gemaakt.
Rotteveel (1976) schildert met plakplastic en tape, hetgeen hem verwant maakt aan de kunststroming Hard Edge, die in de jaren zestig van de vorige eeuw zijn hoogtepunt bereikte. Voor twee grote muurwerken heeft hij zich ter plaatse laten inspireren door twee grote foto’s van Ed van der Elsken.
De Zündapp als symbool van vrijheid in de jaren vijftig (foto: Maarten van Gemert)
Oorspronkelijk
Dè fotograaf van de jongerencultuur in de twintigste eeuw was Ed van der Elsken (1925-1990). Van hem zijn meerdere foto’s te bewonderen en een film. Met ’Ammehoela’ kiezen Yvonne Oordijk, curator, en Hanneke Nabers, educatief medewerkster, voor een oorspronkelijke invulling van het thema ’75 jaar Bevrijding’. De beleving van vrijheid na de Tweede Wereldoorlog wordt op meerdere gebieden in meerdere tijdvakken getoond.
Van de Zündapp in de jaren vijftig via de provo’s in de jaren zestig tot de gabbers in de jaren negentig. Niet alleen de vrijheid van meningsuiting komt aan bod maar ook bijvoorbeeld de vrijheid van kleding, haardracht en beeldende kunst. Van der Wal gaf in haar openingswoorden aan te hopen op een ”feest van herkenning” voor de bezoekers.
#Aarzelniet
Zoals Van der Elsken bekend is om zijn feilloze registratie van het straatleven, zo laten fotograaf Ari Versluis en stylist Ellie Uyttenbroek zich ook inspireren door een gedeelde interesse in de opvallende dresscodes van verschillende sociale groepen. In de afgelopen decennia hebben ze systematisch verschillende identiteiten gedocumenteerd. Ze observeren het straatbeeld, op zoek naar overeenkomstige patronen in kledingstijl, houding en haardracht.
Rotteveel en het SMK hebben tijdens de lockdown niet stil gezeten. Subliem aansluitend op de huidige crisis, bedacht Rotteveel een motto dat op de zijgevel van het museum is aangebracht. Daarmee wordt iedereen veilig, verantwoord en hartelijk uitgenodigd om te proeven aan de vrijheid zoals we die sinds de oorlog hebben beleefd. Tot bijna drie maanden geleden. Dat maakt het verhaal alleen maar bijzonderder. Dus:
Aarzel niet naar binnen te gaan.
We raken u,
maar niet aan.
Kijk voor een uitgebreide videoreportage van de tentoonstelling met interviews met betrokkenen op Kamper Nieuws.
Het motto op de zijgevel van het Stedelijk Museum (foto: Maarten van Gemert)
