Zakt in de geute, ’t is now niet ’t juuste moment um leuk te doen of kritisch te weezn, ik neme jullie maar ies eempies een stukkien mee in een monoloog die ik ooit ‘eb e skreem veur een senioren oamd in de stads ge’oorzaal, ’t speult zich of in Brunnepe in de joarn vieftig van de veurige eeuw.
Brunnepe, de oldste wiek van Kampen woar ’t leem eenvoudig was, woar ‘ard e warkt wier en woar ’t Kamper dialect de voertaal was. Wat is d’r in die tied een kladde veranderd, wi’addn toen nog gien ieskaste en wat een vrieskiste was wistn wi’j evenmin. De mensen deedn de wasse in een teil en wastn op een wasbord met grune zepe, wasautomaatn en centrifuges doar ‘addn wi’j nog nooit van ‘eurd.
Wi’j ‘ieldn ons skone bi’j ’t anrecht, en as kiendes gingn we somers op de plaase in de balie, want een douche of een badkamer was niet an de orde. In de ni’je uuzn op de ‘Anzewiek doar ‘addn ze een badcel met een levet, zo’n grote ronde granietn bak. Ik ád ook nog echt een opoe, ze liep altied in een zwarte jork, ‘ad een boezelaar veur met blummegies, en in de kaste stun een trummegien met desies. In ’t wiekend was stappn ons onbekend, runties loopn op de Oldestroate, van de Plantage tot an de Geertroate. ‘Ooguut was d’r op een verjoardag veur de mannen een slukkien en veur de vrouwen een affekoatien.
As ’t soams mooi weer was dan zat de ‘alve stroate buutn bi’j de veurdeure met een komme koffie. Wi’j zettn de drekbak buutn want de container en de gft bak mossn nog uut e vunn worrn, centerparks, tropisch zwembad, wistn wi’j veule, zwemm deej in ’t gemeentebad, en wie d’r een ende fietsn veur over ‘ad die ging zwemm bi’j ’t zeebeumpien.De Leemkoele in ‘Attem was een ende weg want ’t lange ende was op de fietse echt een lang ende. ‘Oge snel’eidstrein, turbodiesels, vierwiel draaif, de A28 en de N50 waarn d’r nog niet.
Wi’j ‘addn ook nog nooit ‘eurd van een pinautomaat, een kreditkaarte of een pincode, over rookn wier niet muuili’jk e doan, zowat iederene deed ‘t, en van een proeme achter de koezn keek ook niemand vreemd op. Ofwassn deej in een ofwasbak met een kwaste, dat det in een machine kon was ons onbekend. CD’s, sterio’s, video’s, magnetrons, tekstverwarkers, printers, compjoeters, floppies, Ipads, leptops, internet, twitter, feesboek, smartfoons, hippies en juppn, nooit van ‘eurd. Een auto een tillevisie en een tillefoon was een onbereikbare luxe in Brunnepe. Van een sauna doar aj wel ies van ‘eurd, een ‘okkien woar ’t merakels ‘iete was en woar ze met zien alln in de blote konte in zattn, maar det kon allenig in ’t buutnland, zoiets was bi’j ons ondenkbaar. Ie trouwdn eerst um doarnoa te goan saam woon, now is ’t meestal net andersumme, aj ’t over een in nicht ‘addn dan ging ’t over femilie, en een poot zat onder de toafel, now ef det allemoale een ‘eel andere betekenisse.
Antie consepsie was een woord det alleent de dokter gebruuktn, bi’j ons was det veur ’t zingn de karke uut. Beste mensn ik bin op de ‘elefte, volgende moand doek de rest. Want zo ziej maar ook toen was d’r altied wel wat in disse stad.
Appien floep.
J. Kanis | donderdag 14 mei 2020 11:42