ZWOLLE - Revalidatiecentrum Vogellanden had wel een paar isolatiekamers, maar niet genoeg voor alle coronapatiënten die na een ziekenhuisopname in aanmerking komen voor medisch specialistische revalidatie. Om voldoende plekken te houden voor niet corona-patiënten, werden zelfs een paar kantoren omgebouwd tot patiëntenkamer.
Revalidatieartsen Maurits Hoonhorst en Ard ten Hoff werken samen in de zorg voor corona-patiënten. Ard is vanuit Vogellanden gedetacheerd naar Isala. Maurits werkt nu fulltime op de covid-afdeling van het revalidatiecentrum. ‘Na een opname in het ziekenhuis zijn er drie mogelijkheden’, legt Ard uit. ‘De patiënt gaat naar huis, iemand komt in aanmerking voor geriatrische revalidatie of wij adviseren medisch specialistische revalidatie. Dat laatste wordt gedaan in Vogellanden. Geriatrische revalidatie vindt plaats in verpleeghuizen, zoals het Zonnehuis en IJsselheem.’ Om te bepalen wie in aanmerking komt voor medisch specialistische revalidatie, wordt onder andere gekeken wat iemand kon voordat hij besmet raakte met het coronavirus. Ard: ‘Heeft iemand een baan bijvoorbeeld. Is iemand actief en hoe is de gezondheid verder? Over het algemeen kun je zeggen dat vooral oudere patiënten revalideren in verpleeghuizen. Maar je kijkt ook naar de biologische leeftijd en of iemand al lichamelijke klachten had voordat hij corona kreeg.’
Kwetsbaar
De patiënten die naar Vogellanden gaan, hebben nog corona en zijn vaak nog afhankelijk van extra zuurstof. Maurits: ‘Wij willen dat patiënten zo snel mogelijk kunnen beginnen met revalideren. Dat is de reden dat zij al bij ons komen, terwijl zij nog corona hebben en besmettelijk zijn. Wij werken op de covid-afdeling dus ook in beschermende kleding. De patiënten zijn heel kwetsbaar. Soms zijn te vermoeid om te kunnen eten. Of ze kunnen lastig slikken omdat ze zijn beademd. Een telefoon vasthouden kan al te zwaar zijn en een trap oplopen, lukt zeker nog niet. Daarnaast is er het mentale aspect. Een mevrouw vertelde mij dat twee patiënten die bij haar op de kamer lagen kort na elkaar overleden. Daardoor was ze er van overtuigd dat zij het ook niet ging redden. Of het moment dat de arts zegt dat je naar de IC moet voor beademing, terwijl je net nog je vrouw een appje stuurde. Veel patiënten hebben nachtmerries en slapen slecht. In het revalidatiecentrum start de eerste verwerking.’
Traplopen
De herstellende coronapatiënten hebben een druk revalidatieprogramma in Vogellanden. De dag begint met opstaan, wassen en aankleden, wat iedereen zo veel mogelijk zelf moet doen. Daarna even rust. Maurits: ‘Regelmatig komt een geestelijk verzorger naar de afdeling en een psychomotore therapeut. Wij merken dat daar veel behoefte aan is. ‘s Middags na de lunch gaan patiënten verder met revalideren. Ze gaan aan de slag met hun fysieke conditie. Daarnaast voeren ze gesprekken met een psycholoog. En doen slik- en ademoefeningen met logopedie.’‘Soms hebben patiënten zo weinig kracht, dat ze het maar een paar minuten volhouden op een hometrainer zonder weerstand. Dat moet je allemaal weer opbouwen. Het doel is dat mensen zichzelf weer kunnen redden als ze naar huis gaan. Vaak hoort daar ook traplopen bij. Dat oefenen wij regelmatig op de brandtrap.’
Nazorg poli
Dat mensen naast een verzwakte lichamelijke conditie last kunnen hebben van concentratie- en geheugenverlies, vermoeidheid en nachtmerries na een opname op de IC is al langer bekend. Ard: ‘Wij noemen dat het Post Intensive Care Syndroom (PICS). Deze patiënten zien wij op onze nazorg poli, in samenwerking met de IC-verpleegkundigen. Patiënten die naar deze poli komen, gaan vaak nog even terug naar de afdeling om te zien waar ze lagen. Ik verwacht dat wij de komende tijd veel meer patiënten gaan zien op deze poli.’
Lange weg
Hoe lang de revalidatie van coronapatiënten die ernstig ziek zijn geweest gaat duren, vinden beide revalidatieartsen lastig in te schatten. Wanneer zij eenmaal thuis zijn na revalidatie in Vogellanden of een verpleeghuis, is er nog een lange weg te gaan. Ard: ‘Wanneer iemand zo ernstig ziek is geweest en langere tijd beademend is geweest, kan het zo een jaar duren voordat iemand weer de oude is. Als dat al lukt natuurlijk. Het lastige is, wij weten nog te weinig over de nasleep van dit virus. Hoe groot is de impact op fysiek en mentaal niveau van deze patiëntengroep? En hoe groot is de schade aan de longen? En wanneer zijn deze weer hersteld? Daar zal nog veel onderzoek naar moeten worden gedaan.’
(Bron: isala.nl)
