(door Maarten van Gemert)
KAMPEN – Het aantal besmettingen met het coronavirus in Nederland nam tot afgelopen week af. Enkele stringente maatregelen, die hieraan zouden bijdragen, zijn versoepeld. Andere blijven van kracht en worden in een nieuwe wet opgenomen. Burgemeester Koelewijn sprak met één van zijn inwoners die zich hierover ernstig zorgen maakt. Terwijl hij zijn kant van het verhaal toelichtte, gaf hij haar de ruimte om haar zorgen en twijfels te uiten.
Marja Westerink (60) is al 42 jaar werkzaam in de zorg, aanvankelijk op de werkvloer en de laatste twaalf jaar op kantoor. Ze kent coronaverhalen uit eerste hand. Westerink was één van de Kampenaren die recent bloemen legde bij het stadhuis als alternatief voor een demonstratie in Den Haag van de beweging viruswaanzin.nl.
In aanvang van de coronacrisis had ze alle begrip voor de maatregelen om verspreiding tegen te gaan van het onbekende virus. Nog steeds respecteert ze de regels indien nodig of gewenst. Tegelijkertijd blijft ze nuchter en wil het hele verhaal kennen. Dat kost moeite. De Kamper burgemeester lichtte haar de vele facetten toe waarmee hij te maken heeft. Ondanks zijn begrip voor Westerink’s onbehagen, bleef hij hierin vrij technisch.
Maatregelen
Als Koelewijn vraagt naar de zorgen van Westerink, steekt ze van wal: „Zorgen over de manier waarop het gaat, de gang van zaken, hoe het de laatste tijd gaat in de wereld, in Nederland en in Kampen.” Ze vraagt zich af: „Wat gebeurt er allemaal?” Waar ze vroeger nooit zo bij stil gestaan heeft, en ze vertrouwen had in overheid en wet- en regelgeving, heeft ze nou zoiets van: „Word ik voor de gek gehouden?”
Maatregelen als de anderhalve meter afstand vindt ze in het dagelijks leven ”een situatie van niks”. Ze houdt zich eraan daar waar nodig of gewenst maar ”het einde is zoek”. Na gebeurtenissen die verkeerd zouden uitpakken, zoals de demonstratie op de Dam of de drukte tijdens Hemelvaart, traden er toch geen grote uitbraken op.
Het weekeinde na Hemelvaart sloot Koelewijn de landtong bij Seveningen af waardoor jongeren nog een plek van samenkomst verloren. Nu vertelt Koelewijn dat er destijds sterke signalen waren dat er grote groepen jongeren waren uitgenodigd via social media zich te verzamelen op het schiereiland. Van diverse kanten krijgt hij klachten: van omwonenden, inwoners en van de politie.
Angst
In navolging van andere personen, die kritiek uiten op de gang van zaken rondom de coronamaatregelen, volgt Westerink ook de verhalen en ervaringen op viruswaanzin.nl. Onder andere over de angst die het virus, danwel de omgang ermee, teweeg brengt. „Angst is nog erger dan corona”, zegt ze, „en zo wil ik niet leven”. Een vriendin van haar, die in de zorg zit, merkte op: „Marja, ieder jaar gaan er mensen dood." Op viruswaanzin.nl wordt op diverse wijzen de pandemie in de ”juiste” verhoudingen geplaatst.
Eigenlijk is het hele coronagebeuren een zaak van de minister van Volksgezondheid, merkt Koelewijn op, ook al draven ook de minister van Justitie en de minister-president (MP) op. Op de vraag wat Westerink als MP anders zou doen, antwoordt ze meteen: „Meer openheid van zaken en aandacht voor het schrijnende aspect. Nu gaan mensen in verpleegtehuizen niet dood aan corona maar aan eenzaamheid en verdriet.”
Tenslotte verwondert Westerink zich over de verschillen in optreden en handhaving tussen gemeenten. Daarop legt Koelewijn de procedures uit, van de eenzijdige mogelijkheden van de minister tot de ambtenaren die op gemeenteniveau de verordeningen uitwerken.
Bort Koelewijn toont het mondkapje van Veiligheidsregio IJsselland (foto: Maarten van Gemert)
Grondwet
Een veel gehoord punt betreft de strijdigheid van de noodverordening, en straks de coronawet, met de grondwet. Hier ligt een taak voor de gemeenteraad en de Staten-Generaal. In Nederland mag een rechter landelijke wetgeving niet toetsen aan de grondwet. Dit is voorbehouden aan de wetgevende macht oftewel de Eerste en Tweede Kamer.
’s Ochtends heeft Koelewijn een gemeenteraadsfractie nog op het hart gedrukt niet op hun handen te gaan zitten. Evenals de Tweede Kamer moeten zij de bestuurders (regering en college van B&W) blijven controleren en vragen stellen. Bij het treffen van regels vindt Koelewijn het belangrijk om niet verder te gaan dan strikt noodzakelijk, vanwege de handhaving en het begrip.
Telkens als de huidige regels versoepeld worden, wordt het ingewikkelder. „De gemeente heeft nog nooit zoveel vragen gekregen als in de deze tijd”, aldus Koelewijn. Hij hoopt op een gedegen onderzoek achteraf naar de informatie, de vrijheidsrechten en de handhaving. „Maar er is nu al veel meer bekend,” merkt Westerink op. „Waarom dat nu niet al te onderzoeken?” Daar sluit Koelewijn zich bij. Hij belooft zich er hard voor te maken waar hij kan. Daarmee sluit de Kamper burgemeester het openhartige gesprek af dat zeer leerzaam was – voor beide partijen.
